Viêm phế quản ở gà đang trở thành mối lo của nhiều người nuôi chiến kê lẫn chăn nuôi quy mô lớn. Bệnh dễ lan, dễ tái phát và khó dứt điểm nếu không có kiến thức đúng. Việc nắm rõ biểu hiện cũng như cách xử lý sẽ giúp bảo vệ chiến kê, giữ được phong độ và giảm thiểu thiệt hại lâu dài.
Viêm phế quản ở gà đá là bệnh gì?
Viêm phế quản là một bệnh đường hô hấp do virus gây ra, thường gặp ở gà từ 3 tuần tuổi trở lên. Virus này có tốc độ lây truyền nhanh qua không khí, chất bài tiết, nước uống và cả không gian chuồng trại. Một khi đã mắc bệnh, nếu không xử lý dứt điểm có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng, khả năng thi đấu, thậm chí gây tử vong.
Bệnh gây sưng viêm ở khí quản, làm tắc nghẽn quá trình trao đổi khí. Gà sẽ thở khò khè, kém ăn, đi lại lừ đừ. Nếu để kéo dài, chiến kê sẽ suy hô hấp, giảm cân, yếu cơ và mất phản xạ nhanh. Viêm phế quản ở gà không đơn giản là ho vài tiếng, nó ảnh hưởng trực tiếp đến sinh lực và thời gian hồi phục của chiến kê.
Ở trại nuôi lớn, viêm phế quản là nguyên nhân gây tụt giảm nhanh sản lượng trứng, tăng tỷ lệ gà loại. Với chiến kê, bệnh làm giảm sức bật, khả năng cự đòn. Quan trọng hơn, nó lây rất nhanh – Chỉ một con nhiễm bệnh có thể khiến cả đàn mắc trong vài ngày nếu không phát hiện sớm cùng DAGA88.
Dấu hiệu nhận biết sớm viêm phế quản ở gà
Phát hiện sớm luôn là yếu tố quyết định khả năng chữa khỏi. Tuy nhiên, viêm phế quản ở gà thường có biểu hiện mờ nhạt ở giai đoạn đầu, dễ bị nhầm lẫn với các triệu chứng cảm cúm thông thường. Trước khi chiến kê phát bệnh rõ rệt, vẫn có thể nhận ra vài tín hiệu nhỏ nếu quan sát kỹ. Một trong số đó là thay đổi trong tiếng thở và nhịp thở.
Thở khò khè, ho nhiều
Biểu hiện đầu tiên dễ thấy là âm thanh phát ra khi gà thở – thường là tiếng khò khè như có vật cản. Chiến kê sẽ ho, vẩy đầu liên tục, đặc biệt là khi vận động hoặc trời lạnh.
Viêm phế quản ở gà ở giai đoạn này chưa làm sốt cao, nhưng đã bắt đầu gây viêm ở khí quản. Sau khi hệ hô hấp bị ảnh hưởng, gà sẽ có những phản ứng rõ hơn qua các biểu hiện trên mặt và vùng đầu. Quan sát kỹ khuôn mặt có thể giúp bạn phát hiện bệnh sớm.
Mắt chảy nước, mỏ há, lười ăn
Gà bệnh có mắt ướt, mí mắt sưng nhẹ, lông quanh mắt hay ướt do nước mắt. Mỏ chiến kê sẽ há liên tục để lấy hơi và thường ăn ít đi rõ rệt. Đây là giai đoạn virus làm gà mất cảm giác ngon miệng, ảnh hưởng đến tiêu hoá và hấp thu dinh dưỡng. Khi bệnh chuyển nặng, thể trạng giảm nhanh chóng. Những hành vi hằng ngày cũng dần mất đi, để lại dáng vẻ mệt mỏi, kém sức sống.
Gà ủ rũ, không phản xạ nhanh
Chiến kê mắc viêm phế quản ở gà cũng sẽ không còn lanh lợi. Gà đứng yên nhiều, đi lại chậm, khi nghe tiếng động cũng phản ứng trễ. Nhìn chung, dáng đi và ánh mắt đều không còn linh hoạt. Đây là dấu hiệu chiến kê bắt đầu yếu toàn thân, cần can thiệp ngay.
Cách chăm sóc gà bệnh và kỹ năng phòng bệnh
Việc chữa viêm phế quản ở gà không thể chỉ dựa vào thuốc. Cần kết hợp giữa chăm sóc, chế độ ăn, môi trường sống và theo dõi sát sao từng cá thể để kiểm soát hiệu quả.
Cách chăm sóc khi gà đã nhiễm
Khi phát hiện chiến kê đã mắc viêm phế quản, việc đầu tiên không phải dùng thuốc mà là xây dựng quy trình chăm sóc chuẩn xác. Đây là những bước bạn cần thực hiện sớm.
- Cách ly gà bệnh ngay: Đưa gà nhiễm ra chuồng riêng, đảm bảo thông thoáng và có ánh nắng nhẹ. Không nuôi chung với gà khoẻ để tránh lan truyền.
- Sử dụng thuốc đặc trị: Dùng kháng sinh dạng nước hoặc tiêm như Enrofloxacin, Tylosin hoặc Doxycycline. Có thể kết hợp với thuốc hỗ trợ hô hấp như long đờm, siro thảo dược.
- Bổ sung vitamin: Đặc biệt là Vitamin C, B-complex và men tiêu hoá để phục hồi sức đề kháng. Cho gà uống nước điện giải nếu có dấu hiệu mất nước.
- Giữ chuồng trại sạch: Khử trùng chuồng bằng nước vôi, iodine hoặc thuốc sát khuẩn chuyên dụng mỗi ngày. Đảm bảo nền khô ráo, sạch mùi.
Kỹ năng phòng bệnh hiệu quả
Phòng bệnh luôn dễ hơn chữa bệnh, đặc biệt là với virus lây nhanh như viêm phế quản ở gà. Việc duy trì một môi trường sống sạch và theo dõi thường xuyên là cực kỳ cần thiết.
- Tiêm phòng định kỳ: Sử dụng vaccine IB (Infectious Bronchitis) theo đúng lịch. Đây là cách ngăn virus thâm nhập vào đàn ngay từ đầu.
- Kiểm tra thân nhiệt định kỳ: Sốt nhẹ thường là tín hiệu ban đầu của viêm phế quản. Nên dùng nhiệt kế đo hậu môn hoặc theo dõi hành vi để phát hiện sớm.
- Không nuôi quá dày: Mật độ chuồng cao là nguyên nhân khiến virus lan nhanh. Đảm bảo đủ không gian, đặc biệt là khu vực ngủ.
- Hạn chế stress: Gà bị căng thẳng sẽ dễ mắc bệnh hơn. Tránh thay đổi môi trường đột ngột, chuyển chuồng không hợp lý hay phơi nắng quá lâu.
Lời kết
Viêm phế quản ở gà không phải là căn bệnh xa lạ nhưng vẫn luôn là thách thức với cả người nuôi chuyên nghiệp lẫn nghiệp dư. Giai đoạn phòng bệnh luôn rẻ và hiệu quả hơn so với chữa bệnh, nên đừng đợi đến khi chiến ho mới bắt đầu lo lắng. Đầu tư kiến thức ngay hôm nay sẽ giúp bạn an tâm nuôi gà dài hạn.
